ชนิดของหนอนพยาธิที่พบบ่อยในแมวและการถ่ายพยาธิแมวอย่างถูกวิธี

น้องแมวมีแนวโน้มสูงที่จะติดเชื้อพยาธิในระบบทางเดินอาหาร หากไม่รีบดูแลรักษาอาจนำไปสู่ปัญหาสุขภาพอื่น ๆ อีกมากมาย โดยวิธีรักษาทำได้ง่ายมาก เพียงแค่ถ่ายพยาธิแมวเป็นประจำ หรือทำตามคำแนะนำของสัตวแพทย์

แมวติดเชื้อพยาธิได้อย่างไร?

• สัมผัสกับไข่พยาธิหรืออุจจาระปนเปื้อน

  แมวสามารถติดเชื้อพยาธิและปรสิตได้หลายวิธี แต่วิธีที่พบบ่อยที่สุดคือการสัมผัสกับไข่พยาธิหรืออุจจาระปนเปื้อน ตัวอย่างเช่น พยาธิตัวตืดมีหมัดเป็นพาหะนำโรค พวกมันจะทิ้งตัวอ่อนพยาธิไว้บนผิวหนัง เมื่อเจ้าเหมียวเกาหรือเลียขนก็จะรับตัวอ่อนเหล่านั้นเข้าไปในร่างกาย โดยตัวอ่อนพยาธิจะไปเติบโตอยู่ในระบบทางเดินอาหาร ซึ่งก่อให้เกิดอาการเจ็บป่วยได้ การสัมผัสอุจจาระของแมวตัวอื่นที่มีพยาธิอยู่ในตัวก็เพิ่มความเสี่ยงต่อการติดเชื้อได้เช่นกัน ดังนั้นบ้านที่มีแมวเหมียวหลายตัว แนะนำให้ใช้กระบะทรายแยกกัน

• ติดจากแมลงหรือสัตว์ชนิดอื่น

  ปรสิตและพยาธิสามารถติดต่อข้ามกันผ่านสัตว์ชนิดอื่นได้ เช่น สัตว์จำพวกหนูและแมลง อย่างยุงก็เป็นพาหะของพยาธิหนอนหัวใจ ซึ่งเป็นอันตรายถึงชีวิตเลยทีเดียว แมลงสาบก็เป็นพาหะของปรสิตเช่นกัน โดยจะส่งต่อเชื้อไปยังสัตว์จำพวกหนู และจากหนูก็ส่งต่อมายังเจ้าเหมียวที่เป็นนักล่า นอกจากนี้พยาธิยังสามารถแพร่กระจายผ่านทางน้ำลายของสัตว์และเข้าสู่ร่างกายผ่านบาดแผลเปิดได้อีกด้วย

ชนิดของหนอนพยาธิในแมว

• พยาธิตัวกลม

  การติดเชื้อพยาธิตัวกลมในแมวพบได้บ่อยและมักเป็นสาเหตุที่ทำให้ลูกแมวเสียชีวิต เรียกว่าเป็นหนอนพยาธิในลำไส้ที่อันตรายมากและส่งผลเสียต่อน้องแมวได้ทุกช่วงวัย พยาธิตัวกลมในแมวมักก่อให้เกิดโรคเกี่ยวกับลำไส้ ทำให้เจ้าเหมียวรู้สึกไม่สบายท้อง เบื่ออาหาร อาเจียนและท้องเสียบ่อย ทั้งนี้พยาธิตัวกลมมีลักษณะเป็นก้อนกลม ๆ และอาจมีขนาดถึง 3 – 6 นิ้ว

• พยาธิปากขอ
  

  พยาธิปากขอก็พบได้ในลำไส้เช่นเดียวกับพยาธิตัวกลม แต่แตกต่างกันที่พยาธิตัวกลมจะว่ายไปมาภายในโพรงลำไส้ ส่วนพยาธิปากขอจะเกาะตัวเข้ากับเยื่อบุผนังลำไส้โดยใช้ตะขอที่อยู่รอบ ๆ ปากของพวกมัน และเนื่องจากมีขนาดเล็กจึงไม่สามารถมองเห็นได้ด้วยตาเปล่า เจ้าเหมียวที่ติดเชื้ออาจมีปัญหาสุขภาพที่ร้ายแรง เช่น ท้องเสียและน้ำหนักลดอย่างรวดเร็ว

• พยาธิตัวตืด
  

  พยาธิตัวตืดพบได้ในสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมส่วนใหญ่ แต่พยาธิตัวตืดในแมวจะเป็นชนิดที่เรียกว่า “Dipylidium Caninum” โดยแพร่กระจายผ่านทางอุจจาระ พยาธิตัวตืดในแมวมักจะพบที่เยื่อบุลำไส้เล็กเช่นเดียวกับพยาธิปากขอ มันอาจมีความยาวได้ถึง 11 นิ้วเลยทีเดียว น้องแมวที่ติดเชื้อมักจะมีน้ำหนักตัวลดลง

หนอนพยาธิอื่น ๆ ที่พบได้ในแมว

• พยาธิในปอด

  พยาธิในปอดพบได้ในแมวป่ามากกว่าแมวบ้าน เนื่องจากการสะสมของตัวอ่อนพยาธิและน้ำเมือก มันอาจนำไปสู่ปัญหาในระบบทางเดินหายใจ ทำให้มีอาการหายใจลำบาก หายใจไม่สม่ำเสมอ และไอต่อเนื่อง 

• พยาธิในกระเพาะอาหาร
  

  นอกจากพยาธิในลำไส้แล้ว น้องแมวก็มีแนวโน้มที่จะติดเชื้อพยาธิในกระเพาะอาหารเช่นกัน โดยอาจได้รับจากสัตว์พวกหนู เมื่อเข้าสู่ร่างกายและโตเต็มวัยแล้ว หนอนพยาธิตัวเมียสามารถเกาะเยื่อบุด้านในของผนังกระเพาะอาหารและปล่อยไข่ออกมาเพื่อเพิ่มจำนวน ทั้งนี้พยาธิในกระเพาะอาหารตรวจสอบได้ยาก น้องแมวอาจมีน้ำหนักลด อาเจียนบ่อย และท้องเสีย แต่เพราะไม่มีสัญญาณเตือนหรือร่องรอยของโรคที่ชัดเจน จึงมักต้องใช้วิธีตรวจอุจจาระเพื่อหาพยาธิ

• พยาธิในกระเพาะปัสสาวะ

  พยาธิในกระเพาะปัสสาวะที่พบได้บ่อยที่สุดในแมวคือ “Capillaria Feliscati” แม้จะมีขนาดเล็กและดูบอบบาง แต่อาจมีขนาดใหญ่ถึง 16 - 53 มม. หนอนพยาธิเหล่านี้ทำให้น้องแมวมีอาการเจ็บเมื่อปัสสาวะ ปัสสาวะเล็ด และอาจทำให้เยื่อบุทางเดินปัสสาวะอักเสบ พยาธิในกระเพาะปัสสาวะยังเป็นสาเหตุหลักที่ทำให้เกิดโรคทางเดินปัสสาวะส่วนล่างอักเสบในแมวอีกด้วย

• พยาธิหนอนหัวใจ

  พยาธิหนอนหัวใจเป็นหนึ่งในปรสิตที่อันตรายถึงชีวิตและส่งผลเสียต่อแมวมากที่สุด แม้ว่าการติดเชื้อจะเกิดขึ้นในสุนัขบ่อยกว่าแมว แต่ก็ยังมีโอกาสติดเชื้อได้เช่นกัน โดยเฉพาะแมวที่เลี้ยงนอกบ้าน พวกเค้าสามารถติดเชื้อได้จากสุนัขที่ป่วย โดยมียุงเป็นพาหะนำโรค ทั้งนี้แมวไม่ได้เป็นโฮสต์แท้หรือที่อยู่หลักของพยาธิหนอนหัวใจ ส่วนใหญ่จึงไม่สามารถเติบโตเต็มวัยได้ อย่างไรก็ตาม พยาธิหนอนหัวใจก็อาจทำให้เกิดปัญหาสุขภาพที่ร้ายแรงมากมาย

ปัญหาสุขภาพที่เกิดจากหนอนพยาธิและปรสิต

1. อาเจียน
2. ท้องเสีย
3. น้ำหนักลด
4. ไอ
5. อุจจาระเป็นเลือด
6. เบื่ออาหารหรืออยากอาหารมากขึ้น

คู่มือการถ่ายพยาธิแมว

การถ่ายพยาธิแมวไม่ใช่กระบวนการที่ซับซ้อนและสามารถทำได้อย่างมีประสิทธิภาพ สำหรับวิธีถ่ายพยาธิแมวมีให้เลือกใช้ดังต่อไปนี้

• การถ่ายพยาธิแมวด้วยตนเองที่บ้าน

  การให้กินแอปเปิ้ลไซเดอร์หรือน้ำส้มสายชูหมักจากแอปเปิ้ล แครอท เมล็ดฟักทอง และขมิ้น เป็นวิธีถ่ายพยาธิแมวที่ยอดเยี่ยม ซึ่งวัตถุดิบเหล่านี้ก็หาซื้อได้ง่ายและมักจะมีติดอยู่ในครัวของทุกบ้านอยู่แล้วด้วย

• การใช้ยาถ่ายพยาธิ

  เป็นวิธีถ่ายพยาธิแมวที่ได้ผลเร็วและมีประสิทธิภาพกว่าวิธีข้างต้น การใช้ยาจำพวกไพแรนทอลและเฟนเบนดาโซล จะช่วยกำจัดพยาธิตัวกลม พยาธิตัวตืด และพยาธิปากขอ ส่วนยาถ่ายพยาธิแมวแบบกินและแบบฉีดสามารถใช้รักษาพยาธิหนอนหัวใจและพยาธิในปอดได้

• ปรึกษาสัตวแพทย์

  หากน้องแมวเริ่มแสดงอาการคลื่นไส้ เซื่องซึม หายใจลำบาก อาเจียนบ่อย ท้องเสียหรือถ่ายเหลว เป็นไปได้ว่าพวกเค้าอาจติดเชื้อพยาธิ ซึ่งควรได้รับการดูแลจากสัตวแพทย์ในทันที การแพร่กระจายของหนอนพยาธิอาจนำไปสู่ความเสี่ยงต่อสุขภาพและเป็นอันตรายถึงชีวิตหากปล่อยไว้โดยไม่ดูแลรักษา ทั้งนี้ควรปรึกษาคุณหมอก่อนรักษาทุกครั้ง

วิธีป้องกันหนอนพยาธิในแมว

การถ่ายพยาธิแมวไม่ใช่กระบวนการที่ซับซ้อน มันทำได้ง่ายและมีประสิทธิภาพ แต่ทางที่ดีเจ้าของก็ควรป้องกันการติดเชื้อด้วย โดยสามารถใช้วิธีดังต่อไปนี้

• รักษาความสะอาด

  แมวบ้านอาจติดเชื้อพยาธิผ่านทางอุจจาระ จึงควรทำความสะอาดกระบะทรายเป็นประจำ รวมถึงคอยระวังไม่ให้เจ้าเหมียวเข้าใกล้สัตว์จำพวกหนูและแมลงด้วย เพราะสามารถแพร่กระจายเชื้อได้เช่นกัน

• ป้องกันหมัด

  นอกจากทำให้เกิดการติดเชื้อบริเวณผิวหนังแล้ว หมัดยังเป็นพาหะของพยาธิในแมวด้วย ซึ่งเจ้าเหมียวอาจรับตัวอ่อนเข้าสู่ร่างกายผ่านการเกาหรือเลียตัว หากน้องแมวของคุณชอบออกไปผจญภัยนอกบ้าน อย่าลืมอาบน้ำให้พวกเค้าบ่อย ๆ เพื่อกำจัดหมัดและตัวอ่อนพยาธิออกไป

• ถ่ายพยาธิแมวทุกสามเดือน

  เพื่อลดโอกาสในการแพร่กระจายของปรสิตและหนอนพยาธิ เราจึงควรถ่ายพยาธิแมวทุกสามเดือน โดยยากินและยาฉีดก็มีประสิทธิภาพในการทำให้ปรสิตเป็นอัมพาตและป้องกันการแพร่กระจายของหนอนพยาธิได้เช่นกัน

คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับการถ่ายพยาธิแมว